Wiesz już, że jesteś w ciąży. W Twoim brzuszku zaczyna rosnąć dziecko, które – szczególnie w pierwszych miesiącach wzrostu – wymaga wyjątkowej troski.
Pierwszy trymestr trwa przez trzy miesiące ciąży i jest to okres bardzo wzmożonego wzrostu Twojego dziecka, dlatego ważne jest, abyś dbała o siebie i swój styl życia. W czasie pierwszego trymestru kształtują się wszystkie najważniejsze narządy człowieka, takie jak: mózg, serce i płuca.
Jak rozwija się maluszek?
Około 6 tygodnia u płodu zaczyna rozwijać się układ nerwowy. Do tej pory nasz maluch wykonał sporo pracy. Zarodek, który dotychczas wyglądał jak mała pofałdowana kuleczka, podzielił się na dwie grupy komórek, z których powstało łożysko i wzrastający w nim płód. Pod koniec drugiego miesiąca możemy już zobaczyć się z naszym maluchem na ekranie monitora USG. Możemy też posłuchać bicia jego serduszka, które w tym czasie jest już mocne i zdecydowane. Do trzeciego miesiąca dziecko powinno już w pełni wytworzyć układ pokarmowy, płuca oraz układ kostny. Pod koniec pierwszego trymestru nosimy w sobie w pełni ukształtowaną, ważącą około 30 gramów i mierząca około 8 cm istotę ludzką.
Pierwsze zmiany w Twoim ciele.
W pierwszych tygodniach ciąży możesz odczuwać silne zmęczenie, nudności i wahania nastrojów. Wszystkie te dolegliwości powinny zniknąć po około 8 tygodniach. Stopniowo też Twoje piersi i brzuch zaczną obrzmiewać i rosnąć, czego przyczyną będzie zatrzymująca się w organizmie woda. Ulgę poczujesz około 2 miesiąca, jednak te objawy będą utrzymywać się aż do końca ciąży.
Jedna na cztery kobiety w czasie pierwszych tygodni ciąży doświadcza krwawienia, jest to najczęściej związane z implantacją zarodka. Jeżeli jest ono bardzo bolesne lub obfite, powinnaś skontaktować się z lekarzem.
Spora ilość progesteronu w ciele matki może spowolnić ruchy jelit, co może powodować zaparcia. Dodatkowo w tych dolegliwościach nie pomaga żelazo produkujące się w organizmie. Progesteron odpowiedzialny jest również za rozluźnianie mięśni gładkich w tym pierścieni przełyku, co może prowadzić do zgagi. W tych przykrych dolegliwościach przyszłe mamy mogą pomóc sobie dietą bogatą w błonnik i płyny.
W czasie pierwszych miesięcy powinnaś wykonać szereg ważnych badań:
• Na oznaczenie grupy krwi, poziom przeciwciał anty D (konflikt serologiczny), morfologię, glikemię na czczo (cukrzyca), badanie ogólne moczu, badanie na obecność przeciwciał cytomegalii, toksoplazmozy, różyczki (choroby, które mogą doprowadzić do poronienia lub wad płodu);
• USG ok. 11.–14. tygodnia ciąży z oceną przezierności fałdu karkowego, kości nosowej i przepływu w przewodzie żylnym, aby ocenić ryzyko wystąpienia chorób genetycznych, np. zespołu Downa. Można też zrobić USG ok. 7 tygodnia, aby wykluczyć ciążę pozamaciczną;
• test podwójny PAPP-a – badanie z krwi ciężarnej, które ocenia ryzyko wystąpienia zespołu Downa i innych zaburzeń genetycznych. Jest to test przesiewowy, wykonuje się go u młodych kobiet przed 35. rokiem życia nieobciążonych ryzykiem – po to, by wychwycić te, którym trzeba zrobić amniopunkcję.
O czym należy pamiętać?
Okres tych zmian jest szczególnie ważny dla zdrowia i wzrostu Twojego maleństwa, dlatego należy dbać o dietę, aby dostarczać dziecku potrzebnego budulca do wzrostu. Powinnaś ograniczyć ilość pustych kalorii spożywanych w ciągu dnia (tych spożywanych w nocy również) i zamienić je na pożywienie pełnowartościowe, bogate w kwas foliowy, żelazo i wapń, na które teraz i Ty, i Twój malec macie wzmożone zapotrzebowanie. Pij dużo wody i stopniowo włączaj do diety więcej kalorii (nie powinnaś jeść za dwoje, ale możesz pozwolić sobie na przywileje wynikające z odmienności Twojego stanu). Lekarze radzą też, aby w tym okresie ostrożnie podchodzić do suplementów, a w szczególności do witaminy A, która w dużych dawkach może spowodować uszkodzenia płodu. Dlatego też niewskazane jest przyjmowanie w okresie ciąży preparatów ziołowych i preparatów witaminowych.
Należy też bezwzględnie zaprzestać palenia, picia i zażywania substancji szkodliwych. W momencie kształtowania układu nerwowego spożywanie tych substancji może znacznie upośledzić rozwój Twojego dziecka. Dlatego dla jego dobra powinnaś zrezygnować z używek od tego mementu aż do końca ciąży i karmienia.
Istotny też dla Waszej dwójki jest wypoczynek! W miarę wzrostu Twojego brzuszka odpoczywaj jak najwięcej na lewym boku, pozycja ta zapobiegnie uciskaniu dużych naczyń krwionośnych przez rosnącą macicę i zapewni właściwy dopływ krwi do łożyska tym samym i do dzidziusia, a również zapobiega obrzękom kończyn.
Sen i wypoczynek w okresie ciąży są szczególnie ważne. Wiele kobiet w pierwszych miesiącach odczuwa szczególne zmęczenie, z którym nie powinno się walczyć. Małe drzemki bądź słodkie lenistwo są usprawiedliwione, a nawet polecane przez wielu lekarzy. Nie zapominaj jednak o aktywności, która we właściwych dawkach zapewni Ci dobre samopoczucie.