Odpowiednie odżywianie dziecka, od pierwszych dni życia, jest podstawą jego prawidłowego rozwoju. Dylematy dotyczące wyboru pokarmu pojawiają się już wtedy. Na jaki sposób karmienia się zdecydować? Jakie są konsekwencje tej decyzji?
Nie od dziś wiadomo, że jakość pokarmu, szczególnie w pierwszych miesiącach życia dziecka, jest decydująca dla jego dalszego rozwoju. Właśnie dlatego od wielu lat toczy się kontrowersyjny bój między zwolennikami karmienia piersią i karmienia sztucznego. Niemniej każdy przypadek młodej mamy jest indywidualny, a sposób karmienia dziecka powinien być poparty rzetelną wiedzą, z uwzględnieniem wszystkich konsekwencji, jakie niesie za sobą wybór określonej metody.
Karmienie piersią receptą na zdrowie
Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) za optymalny okres karmienia jedynie piersią uznaje się pierwsze 6 miesięcy życia niemowląt, co w przybliżeniu wynosi około 180 dni. Mleko matki zawiera niezbędne składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju układu kostnego dziecka: wapń, fosfor i magnez. Tylko w nim znajduje się odpowiednia ilość laktozy, która jest odpowiedzialna za prawidłowe wchłanianie wapnia. Odpowiednia kompozycja poszczególnych składników odżywczych (białka, tłuszczy i węglowodanów) sprawia, że są one łatwo przyswajane. Obecność przeciwciał i enzymów zapewnia dziecku odporność oraz wspomaga rozwój organizmu.
Według ustaleń Światowego Zgromadzenia Zdrowia (WHA) karmienie dziecka mlekiem matki powinno być stosowane do 2 roku życia. Podobnie uważają naukowcy z Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej oraz środowiska naukowców promujące karmienie piersią. Według nich mleko matki spełnia szereg wyjątkowo ważnych funkcji: wpływa na odpowiedni rozwój dziecka, w tym układów: immunologicznego (obronnego), hormonalnego, nerwowego i pokarmowego. Matczyne mleko zawiera również niezbędne przeciwciała, które pomagają dziecku zwalczać chorobotwórcze mikroorganizmy oraz niszczą bakterie i alergeny. Mleko matki to także optymalna ilość aminokwasów, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin oraz mikroelementów warunkujących prawidłowy rozwój mózgu niemowlęcia i jego funkcji poznawczych. Lekarze argumentują, że dzieci karmione wyłącznie piersią chorują znacznie rzadziej na choroby układu oddechowego, zapalenie ucha środkowego, biegunki czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Wyjątkowa rola karmienia piersią
Karmienie piersią to porcja zdrowia i miłości dla dziecka i matki. Karmiąc piersią matka nie tylko dostarcza swojemu maleństwu pokarm, ale również zaspokaja jego potrzebę bliskości oraz wzmacnia swoje macierzyńskie uczucia. Dr Preeti Agrawal, doktor nauk medycznych, specjalista II stopnia ginekologii i położnictwa, wskazuje na szczególne znaczenie karmienia piersią dla samej matki – Karmienie piersią wywiera szczególnie pozytywny wpływ na psychikę matki. Jest ona bardziej łagodna, czuła w stosunku do dziecka, lepiej znosi trudy macierzyństwa i ma lepszy kontakt z dzieckiem. Karmienie piersią najlepiej rozpocząć w okresie pierwszej godziny po porodzie, kiedy to dziecko wykazuje dużą aktywność i gotowość ssania, a matka bezpośrednio po porodzie nie odczuwa jeszcze zmęczenia i wyczerpania porodem. Ponadto karmienie piersią pozwala dziecku poczuć bliskość najukochańszej osoby w jego życiu, a ta bliskość daje mu komfort, bezpieczeństwo i sprawia, że czuje się kochane i potrzebne, co ułatwia mu oswojenie się z nowym otaczającym go światem.
Zawodna natura
Według statystyk dwie na trzy kobiety mają problemy z karmieniem piersią w pierwszych dniach od porodu. W większości przypadków niepowodzenia udaje się pokonać, jednak jest wiele kobiet, które przez długi czas nie potrafią poradzić sobie z karmieniem dziecka własną piersią. To skutecznie burzy mit o urokach pierwszych chwil macierzyństwa. Najlepiej wiedzą o tym kobiety, którym nieobce są pękające brodawki, ból podczas karmienia, czy choćby zapalenie piersi, wywołane zastojem pokarmu. Niestety brak mleka (nieustępujący w pierwszych dniach od porodu) dotyka wiele kobiet. Ponadto jest powodem frustracji młodych mam, które boją się, że nie są w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości pokarmu swojemu dziecku. W tej sytuacji konieczna jest decyzja o podaniu zmodyfikowanego mleka w proszku. Jest to dobra alternatywa dla Kobiet, którym brakuje pokarmu. Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi, które mleko jest najlepsze. Decyzję tę należy podjąć indywidualnie, obserwując reakcje dziecka na dany produkt.
Modyfikowane nie zawsze znaczy złe
Pozyskiwane z mleka krowiego mleko modyfikowane to odpowiednik pokarmu matki karmiącej dziecko piersią. Występuje w dwóch wariantach – tzw. jedynka (mleko początkowe dla niemowląt od 4 do 6 miesiąca życia) oraz mleko oznaczone cyfrą 2 (dedykowane dzieciom od 5 miesiąca życia). W obu przypadkach pierwotny składnik, czyli krowie mleko poddaje się modyfikacji. Oddzielone zostają nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol, a następnie zastąpione tłuszczami roślinnymi. Zmianie ulega również ilość węglowodanów, związków mineralnych i pierwiastków śladowych, tak aby mieszanka zawierała np. mniej sodu a więcej wapnia i fosforu.
Okazuje się zatem, że najnowsza technologia pozwala na wytworzenie optymalnej dla diety dziecka mieszanki – jak twierdzą producenci – skutecznie zastępującej mleko matki, które jest tak samo bogate w substancje odżywcze, łatwo przyswajalne i zapewnia odporność. Zawiera ono również białka, szczepy probiotyczne oraz niezbędne kwasy tłuszczowe. Produkt modyfikowany nie tylko zaspokaja potrzeby żywieniowe dziecka, ale również wspiera rozwój psychofizyczny podobnie jak naturalne mleko matki.
Problem doboru pokarmu dla dziecka porusza w swojej książce amerykańska nauczycielka akademicka Joan Wolf, podważając przekonania lekarzy pediatrów. Jej wieloletnie badania udowadniają, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko zachorowalności tylko na jedną chorobę: infekcje żołądkowo-jelitowe. Zdaniem Wolf, obecna sytuacja w znaczny sposób krzywdzi kobiety, którym wskazuje się jedną drogę – karmienie piersią. Opieszałość w stosowaniu najnowszych rozwiązań oraz duży dystans do osiągnięć jest przyczyną wciąż utrzymującego się poglądu o bezwarunkowych korzyściach matczynego pokarmu.
Komfort matki – dobro dziecka
Wiadomo, że priorytetem dla młodej mamy jest zdrowie jej dziecka. Jednak tylko zdrowa i szczęśliwa, jest w stanie zapewnić pełną opiekę swojemu maleństwu. Dlatego powinna kompleksowo dbać również o swoje zdrowie, które po porodzie wymaga szczególnej uwagi. Zmiana sylwetki powoduje kompleksy. Problemy z powrotem do wagi sprzed ciąży często wywołują frustracje. Pojawiają się również nowe kłopoty ze zdrowiem intymnym, które są nie tylko powodem dyskomfortu, ale niosą za sobą ryzyko ciężkich powikłań.
Poród bez komplikacji nie gwarantuje braku późniejszych problemów intymnych. W okresie ciąży i połogu kobiety szczególnie często skarżą się na występowanie infekcji o charakterze grzybicznym, za co odpowiedzialne są zmiany hormonalne. Dodatkowym utrudnieniem jest przeciwwskazanie przyjmowania wielu leków. Bezpieczne natomiast są preparaty zawierające pałeczki kwasu mlekowego np. LaciBios femina (dostępne w wygodnej, doustnej formie). Jedna kapsułka doustnego probiotyku ginekologicznego dziennie pomaga skutecznie, wygodnie i bezpiecznie dbać o zdrowie intymne młodych mam, w tym również kobiet karmiących. Najlepsze efekty przynosi stosowanie probiotyku przez dłuższy czas, w celach profilaktycznych. Warto również przestrzegać zdrowej, zbilansowanej diety, szczególnie unikając słodyczy – zbyt słodkie menu to większe ryzyko infekcji grzybiczych.
Misja specjalna
Urodzenie dziecka to wyjątkowe wydarzenie w życiu każdej kobiety. I choć czas ciąży bywa często bardzo trudny, to dopiero pojawianie się dziecka na świecie stanowi prawdziwe wyzwanie. Ważne, by młoda mama nie została sama w nowej sytuacji. Jej zdrowie i komfort psychiczny jest decydujący dla więzi z dzieckiem. Nieocenione jest wsparcie rodziny, lekarzy i terapeutów. Jak dowodzą badania, kobiety które otrzymały wskazania od specjalisty ds. laktacji karmią znaczenie dłużej i bez komplikacji.
Decyzja o odstawieniu dziecka od naturalnego pokarmu nie jest łatwa, a zdania specjalistów na ten temat, są podzielone. Informacje o dobroczynnym działaniu mleka matki podają nie tylko lekarze, ale również producenci mieszanek mlecznych. Wszystko po to, aby bez ważnych powodów nie rezygnować z naturalnego pokarmu. Odstawienie dziecka od piersi matki, prędzej, czy później, jest nie uniknione. Nie warto bać się zmian, a zdrowe podejście jest podstawą szczęścia zarówno świadomej mamy jak i jej pociechy.
