Przyjęcie pod swój dach dziecka pozbawionego opieki, zapewnienie mu odpowiednich warunków do rozwoju i otoczenie miłością to nie lada wyzwanie. Rodzin zastępczych w Polsce brakuje, a dzieci czekają w kolejce na nowy dom. Rodzinę zastępczą może tworzyć małżeństwo lub osoba samotna, spełniająca wymagania zawarte w ustawie o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Spełnienie warunków formalnych to jednak nie wszystko. Rodzic powinien charakteryzować się wysokim poziomem empatii i chcieć bezinteresownie pomóc dzieciom potrzebującym opieki.
Czym jest rodzina zastępcza?
Rodzina zastępcza jest przejściową formą zapewnienia opieki dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej. Wyróżnia się rodziny zastępcze spokrewnione, niezawodowe oraz zawodowe (w tym pełniące funkcję pogotowia opiekuńczego i specjalistyczne). Inną formą rodzinnej pieczy zastępczej są rodzinne domy dziecka.
Jakie wymagania musi spełniać kandydat na rodzica zastępczego?
Zgodnie z art. 42. 1. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej „pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
6) przebywają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
7) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym
a) rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
b) właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
c) wypoczynku i organizacji czasu wolnego.”
Przeczytaj, także: Urlop i zasiłek macierzyński – Twoje prawa Mamo!
Ponadto kandydaci na rodziców zastępczych
Powinni uzyskać pozytywną opinię Ośrodka Pomocy Społecznej, poprzedzoną wywiadem środowiskowym oraz ukończyć szkolenie przygotowujące do bycia rodzicem zastępczym. Na takim szkoleniu rodzic określa np. w jakim wieku dziecko jest w stanie przyjąć pod swój dach. Ważnym jest to, że ostatecznie to rodzic decyduje, czy jest w stanie zaopiekować się danym dzieckiem.
Rodzice zastępczy mogą liczyć na pomoc finansową ze strony Państwa, ale nie powinna być ona jedyną motywacją do zapewnienia dziecku opieki i wychowania.
Chcesz zostać Rodzicem Zastępczym? Omów swoje plany z najbliższą rodziną i podejmijcie decyzję wspólnie (pamiętaj, że będzie to przeorganizowanie dotychczasowego życia dla wszystkich członków Twojej rodziny). Po podjęciu pozytywnej decyzji skontaktuj się z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Warto również porozmawiać z doświadczoną Rodziną Zastępczą, która będzie najlepszym oraz źródłem informacji na temat funkcjonowania takiej formy opieki w praktyce.
Autor: Alicja Martenka
