Mamy pandemię – to oficjalne. Zachowanie zarówno higieny i spokoju w takiej sytuacji to podstawa, lecz niektóre z Was, drogie mamy, nadal zastanawiają się, w jaki inny sposób, niż mycie i dezynfekcja rąk, można uchronić się przed zagrożeniem. I czy można podnieść odporność…dietą? Postaram się pokazać, co dieta robi i czego nie robi z naszą odpornością, a także przedstawię kilka produktów, które stymulują układ immunologiczny.
Na świecie co kilka lat wybucha epidemia, a nasze organizmy co rusz są narażone na ryzyko zarażenia – jest to proces tak normalny, jak normalna jest nasza odporność, a ta jest ściśle związana z tym, co jemy i jakie mamy predyspozycje (także genetyczne). Pokutujące w naszym kraju przekonanie, że odporność należy zwiększyć tylko w okresie zwiększonej zachorowalności, jest mocno zakorzenione w zbiorowej świadomości i ciężko zmienić to myślenie. Najważniejsze w odporności jej jest budowanie – przez cały rok, przez całe życie, od urodzenia. Odporność, poniekąd, jest wypadkową naszych decyzji (na przykład tych żywieniowych), predyspozycji genetycznych (obecność niektórych chorób), przyjmowanego pokarmu w okresie niemowlęcym, czy zwykłej, życiowej brawury.
W ostatnich latach więcej mówi się o jedzeniu w kontekście odporności, co doczekało się krótkiego podsumowania – „odporność pochodzi z brzucha”. Stwierdzenie to, mogące wydawać się abstrakcyjne, bo przecież w którym miejscu leży ten tajemniczy modulator odporności?, jest jak najbardziej trafne. To jelita! W nich kryje się 70% receptorów odpornościowych naszego organizmu. Jelita mają codziennie kontakt ze światem zewnętrznym poprzez pożywienie. Każda bułka, warzywo czy kawałek mięsa przechodzi przez nasz długi układ pokarmowy, modulując odporność. Jak widać, to co jemy, bezpośrednio przekłada się na stymulację tych receptorów. Zaryzykuję więc twierdzenie, że jakość jedzenia ma niebagatelny wpływ na kondycję naszego układu odpornościowego – dodatki do żywności, niepotrzebne konserwanty, mocno przetworzone produkty w pierwszej kolejności uderzają w układ pokarmowy, a dalej – w zdrowie. Drastyczna zmiana diety w kierunku tej „maksymalnie zdrowej i nieprzetworzonej” może działać bardzo stresogenne w obecnej sytuacji epidemiologicznej i, jak można wywnioskować z powyższego, nie zadziała od razu, gdyż budowanie zdrowia to proces ciągły. Faszerowanie się więc herbatą z cytryną i dodawaniem czosnku do każdej potrawy prędzej wywoła niestrawność i wzdęcia niż poprawi odporność.
Istnieją produkty spożywcze, których spożycie podnosi odpowiedź immunologiczną naszego organizmu. Należą do nich np. żurawiny. Te niepozorne i wielce kwaśne owoce zawierają fitozwiązki, które zwiększają odpowiedź odpornościową organizmu. Pomysłów na wykorzystanie tego owocu jest szereg – poprzez dodawanie do owsianek, koktajli, mięs i sałatek, po picie soku z żurawin dla zdrowotności. W formie suszonej i w formie soku żurawina jest dostępna cały rok. Z pewnością warto włączyć ją do diety.
Choć nie do końca poznany, to skuteczny mechanizm immunomodulujący wykazuje…miód. Co ciekawe, miód od wieków jest stosowany jako remedium na przeziębienia, jak widać w badaniach naukowych – słusznie! Ludowe podania mają jednak sporo sensu, co utwierdza tylko w przekonaniu, aby stosować miód w okresie obfitującym w wirusy. Pamiętajcie tylko, aby nie podgrzewać go powyżej 60°Ca, a najlepiej dodawać na zimno do ulubionych deserów, czy napojów. Uwaga – miód może wywoływać reakcje alergiczne, warto upewnić się, że nie wykazuje się alergii na pyłki. Mamy z cukrzycą ciążową i insulinoopornością powinny miodu unikać, lecz nie jest on kompletnie zabroniony, jedynie spożycie powinno być zmniejszone do minimum. Mamy z zespołem jelita drażliwego natomiast z miodu powinny zrezygnować, ponieważ powoduje on wzmożoną fermentację w jelitach i produkcję gazów, co może być bolesne.
Resweratrol jest kolejnym stymulantem odporności. Najczęściej kojarzy się on z czerwonym winem, które jest odradzany w ciąży, gdyż żadna dawka alkoholu nie jest bezpieczna w tym stanie. Mam jednak dobrą wiadomość – spożycie czerwonych winogron, a także owoców jagodowych, świetnie dostarcza resweratrolu do organizmu. Jak je wykorzystać w codziennej diecie? Jako dodatek do płatków śniadaniowych, w koktajlach, a także jako zdrowa przekąska.
Wysokie spożycie tłustych morskich ryb dostarcza omega 3, które fantastycznie wspierają układ immunologiczny. Cechę tę wykorzystuje się w terapiach antynowotworowych. Do ryb morskich zaliczamy śledzie, szprotki, makrelę, sardynki a także owoce morza. Jeśli mama jest na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej, to szczerze polecam suplementację preparatami z omega 3 albo spożywanie orzechów, produktów sojowych i siemienia lnianego (a także oleju lnianego).
Jak widać – większości tych produktów możemy dostarczyć w codziennej, zbilansowanej diecie. O odporność nie trzeba szczególnie zabiegać, gdyż nasze organizmy stale z czymś walczą, codziennie niwelując tysiące zagrożeń i są na to świetnie przygotowane. Wystarczy żyć zdrowo i w spokoju, a żaden wirus nie będzie nam straszny!
Autorka: Zuzanna Skonieczna – dietetyk rodzinny
więcej porad Zuzi znajdziesz na www.susie.pl
