Święta kojarzą się wszystkim ze śniegiem, choinką i oczywiście Mikołajem. Dzieci czekają przez cały rok na grudniowy miesiąc cudów, gdy święty Mikołaj zostawia w bucie lub pod choinką prezenty. Niestety wraz z wiekiem dzieci stają się coraz bardziej dociekliwe, aż w końcu tajemnica wychodzi na jaw. Gdy czar pryśnie w nieodpowiednim momencie, rodzice pomimo dobrych zamiarów, mogą sprawić ogromny zawód maluchom. Dlatego musimy pamiętać, by rozmawiać z dzieckiem i wiedzieć jak postępować, gdy nasze świąteczne kłamstewko przedwcześnie się ujawni.
Bajkowy świat dziecka
Świat z perspektywy dziecka wygląda zupełnie inaczej. Przepełniony jest wiarą w cudowne siły. Bajki, w których występują smoki, czarownice i super-bohaterowie stanowią dla dzieci pewną warstwę, którą nakładają na realny świat. Mimo, że większość dzieci wie, że smoki żyją tylko w bajkach, a potwory nie istnieją, zdarzają się momenty gdy nie jest to takie oczywiste. Maluchy mają bujną wyobraźnię, więc gałąź za oknem może stać się w nocy potworem, a szlafrok mamy królewskim płaszczem. Nasze pociechy posługują się tak zwanym myśleniem magicznym, występującym między pierwszym, a trzecim rokiem życia. Dziecięce myślenie, w którym świat realny miesza się z fikcją, jest czymś zupełnie naturalnym i prawidłowym. Na ogół zanika około ósmego roku życia, wtedy dzieci nie powinny mieć już problemu z rozróżnieniem tego co jest fikcją, a co rzeczywistością. Rodzice często podtrzymują istnienie bajkowego świata. Zębowa wróżka, wielkanocny króliczek i święty Mikołaj to wytworzone przez kulturę postacie, które stają się przyjaciółmi dzieci. Nie ma w tym nic złego. Wiara milusińskich w to, że istnieje ktoś, kto się nimi interesuje i chce sprawić im przyjemność sprawia, że świat wydaje się miejscem przyjaznym i bezpiecznym.
Bożonarodzeniowy darczyńca
W dniu Wigilii Bożego Narodzenia do wielu domów przychodzą przedstawiciele świątecznej profesji – Aniołek, Mikołaj lub Gwiazdor. Najczęściej ktoś z członków rodziny, sąsiad czy zaprzyjaźniony starszy pan przyodziewa czerwony kubrak i wciela się w rolę Mikołaja. Świątecznemu przedstawieniu towarzyszy aura tajemniczości. Dzieci, zastanawiają się czy na pewno były grzeczne i czy dostaną upragnione zabawki. Więcej emocji budzi w dzieciach wielkopolski Gwiazdor. Przebrany w gruby kożuch i plastykową maskę wzbudza mieszane uczucia. Często, aby dostać prezent maluch musi pochwalić się znajomością jakiegoś wierszyka, piosenki albo modlitwy. Być może, to dobrze, że instytucja Gwiazdora przechodzi powoli w zapomnienie. Taka wizyta, chociaż zwieńczona radością z prezentu, bywa bardzo stresująca dla dzieci, a sam Gwiazdor nie przypomina w niczym miłego starszego pana z białą brodą. W niektórych regionach Polski prezenty przynosi Aniołek. Maluch kładzie się do łóżka z myślą, że gdy zaśnie z nieba sfrunie skrzydlaty posłaniec z podarkami, które od rana będą czekały na niego pod choinką. Chodź istnieje wiele różnych postaci, efekt jest zawsze ten sam – prezent w rękach dziecka i roześmiana buzia. Cóż, warto czasem pozwolić ponieść się fantazji i wraz z dzieckiem przeżyć wizytę świątecznego gościa.
Czy Mikołaj istnieje?
Świąteczni goście dają dzieciom wiele radości. Co jednak zrobić, gdy to drobne oszustwo się wyda? Co, jeśli maluch zobaczy, że spod płaszcza Mikołaja wystają buty taty lub sąsiadowi odklei się broda? Cóż, nie ominie nas wtedy pełne wyrzutu spojrzenie i poważna rozmowa. Gorzej, gdy maluch dowie się o nieistnieniu świętego Mikołaja w przedszkolu, szkole lub od starszych kolegów. Malec może zostać wyśmiany przez starsze dzieci za swoją naiwność. Takie doświadczenie jest bardzo trudne, ponieważ rodzice w oczach dziecka są niepodważalnym autorytetem. Kiedy okazuje się, że bezgraniczna wiara w to, co mówi mama czy tata zostaje skonfrontowana z opiniami grupy rówieśniczej, rodzi się poczucie rozdarcia i zagubienia. Dziecko może czuć się oszukane przez rodziców. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest szczera rozmowa i przyznanie się do kłamstwa. Należy jednak podkreślić, że to wszystko miało sprawić radość maluchowi. Czasami dzieci same wyrastają z wiary w Mikołaja. Nie należy wtedy usilnie utrzymywać dzieci w złudzeniach. Jeśli maluch ma coraz więcej wątpliwości, należy przyznać mu rację i wyjaśnić, że wiara w świętego Mikołaja stanowi część bożonarodzeniowej tradycji. Można wyjaśnić dziecku kim był święty, kiedy żył i dlaczego jest symbolem świąt.
Święta to wspaniały okres, pełny miłości i magii. Nie powinniśmy odbierać dzieciom radości z wiary w nadprzyrodzone zdolności świętego Mikołaja i jego orszaku. Jednak należy pamiętać o tym, że na wszystko przychodzi odpowiedni czas i w końcu nasza świąteczna tajemnica się wyda. Warto pozwolić maluchom na dociekliwość i pozwolić im również stać się Mikołajami. Bo przecież ofiarowywanie prezentów może być równie przyjemne jak ich dostawanie.
