Ciąża i połóg to szczególny czas w życiu kobiety. Choć każda z nas przeżywa ten okres w trochę inny sposób, to niewątpliwie czas wielu zmian, zarówno w wymiarze emocjonalnym, społecznym, biologicznym czy w wyglądzie fizycznym. Nie ma jednego słusznego wzoru na przeżycie tego czasu. Część z kobiet czuje się doskonale przez całą ciążę, zarówno fizycznie, jak i psychicznie, zaś po porodzie czują się fatalnie, inne kobiety wprost przeciwnie. Jedne z nas zakochują się w dziecku od razu, inne potrzebują czasu. Tak. Zdecydowanie istnieje wiele różnych wystarczająco dobrych sposobów na przeżycie ciąży i połogu, ale można jednocześnie wyznaczyć pewne ramy, poza którymi pewne zachowania czy emocje, mogą już budzić nasz niepokój. A chcąc być dokładniejszą myślę, że najwłaściwiej jest napisać, że nie tyle konkretne emocje są problemem, co ich natężenie, a także niektóre zachowania i ich częstotliwość.
To, co możemy diagnozować w okresie okołoporodowym, to zasadniczo wszystkie zaburzenia, jakie wystąpić mogą u każdej osoby, tj. zaburzenia lękowe, depresyjne, a także epizody psychotyczne. Zatem co powinno zwrócić naszą uwagę (za Fundacją Rodzić po Ludzku):
- obniżenie nastroju;
- przygnębienie występujące przez większą część dnia;
- wyraźny spadek zainteresowań lub odczuwania przyjemności z większości, jeżeli nie ze wszystkich, form aktywności;
- zmniejszenie lub wzrost apetytu;
- nadmierna senność lub bezsenność;
- trudności z zaśnięciem po nocnym karmieniu dziecka;
- zamartwianie się sytuacją zdrowotną niemowlęcia, opieką nad nim, przebiegiem karmienia piersią;
- uczucie bezwartościowości albo nadmierne lub nieadekwatne poczucie winy: „jestem złą matką”;
- zmęczenie lub poczucie braku energii;
- słaba koncentracja lub trudność w podejmowaniu decyzji;
- nawracające myśli o śmierci, myśli i plany samobójcze, próby samobójcze
W przypadku, gdy obserwujemy u siebie lub kogoś bliskiego część lub wszystkie objawy, w różnym nasileniu, warto spotkać się z psychologiem i/lub psychiatrą. Można się posiłkować także Edynburską Skalą Depresji Poporodowej, choć nie będzie ona wrażliwym narzędziem na każdy typ zaburzeń, jednak może być dobrym punktem wyjściowym do poszukania dalszej pomocy.
Okołoporodowe zaburzenia psychiczne wpływają nie tylko na matkę, ale i na dziecko, zatem im wcześniej podjęte jest działanie, tym większa szansa, że objawy zminimalizują się lub ustąpią, a zatem relacja z dzieckiem na tym nie ucierpi, a mama zacznie czuć się dobrze sama ze sobą, a także, że będzie w stanie cieszyć się macierzyństwem.
Autorka: Katarzyna Szewczyk-Skorupska psycholog, psychoterapeutka w trakcie procesu certyfikacji, interwentka kryzysowa z kilkuletnim doświadczeniem w pracy z osobami dorosłymi i młodzieżą starszą. Specjalizuje się w psychologii perinatalnej (psychologiczne aspekty okresu okołoporodowego). Na co dzień prowadzi prywatną praktykę we Wrocławiu przy ul. Włodkowica, rozwija swój warsztat naukowy przygotowując powoli swój doktorat, współpracuje z Fundacją Medycyny Prenatalnej Ernesta Wójcickiego, prowadzi szkolenia i wykłady związane z tematyką okołoporodową, ale i innymi aspektami psychologicznego funkcjonowania dziecka i dorosłego człowieka. Prywatnie żona i mama czteroletniej dziewczynki.
Zapraszam do odwiedzenia mojej strony www.katarzynaszewczyk.pl oraz strony na facebooku Katarzyna Szewczyk-Skorupska – psycholog, psychoterapeuta.
