Kiedy udać się z dzieckiem do logopedy? Wtedy, kiedy zacznie mówić, a może dopiero kiedy pojawią się pierwsze wady wymowy? Na te pytania niestety rodzice nie zawsze znają odpowiedzi, ale co bardziej przykre, odpowiedzi nie znają również pediatrzy, którzy zbywają i uspokajają rodziców, mówiąc im, że jeszcze jest czas.
Tymczasem na pierwszą wizytę u logopedy nigdy nie jest za wcześnie, co więcej do logopedy można udać się z dzieckiem w okresie niemowlęcym lub już z noworodkiem. Wśród specjalizacji logopedycznych istnieje wczesna interwencja i to właśnie logopedzi wczesnej interwencji opiekują tak małe dzieci.
Czy tak wczesna wizyta ma sens? Oczywiście, że tak. Na pierwszej wizycie specjalista możne sprawdzić budowę i funkcjonowanie narządów artykulacyjnych, może ocenić napięcie mięśniowe, jak również reakcje odruchowe. Logopeda nie tylko zajmuje się oceną nadawania i rozumienia mowy, ale również tym jak dziecko je, pije i oddycha. To właśnie jedzenie, picie i oddychanie jako umiejętności prymarne mają znaczący wpływ na to jaka będzie mowa dziecka. W trakcie spotkania logopeda może ocenić pozycję w jakiej karmione jest dziecko oraz samą technikę karmienia. Zdarza się, że rodzice proszą o ocenę akcesoriów, którymi karmią swoje dziecko lub chcą, aby logopeda pomógł im wybrać te najwłaściwsze.
Samo badanie jak i spotkanie z logopedą zwykle powinny być przyjemne dla dziecka. Przez zabawę staramy się nawiązać kontakt z dzieckiem, co już jest okazją do zdobycia wielu informacji na temat malucha. Niekiedy obserwujemy to jak rodzic bawi się z nim, jak ono reaguje na komunikaty mamy bądź taty. Nie przeprowadza się badań na siłę, ponieważ na pozytywnych doświadczeniach zależy nam najbardziej. Oczywiście aby tak było, potrzeba dużo cierpliwości i empatii.
Dobrze, jeśli rodzice przygotują się do pierwszej wizyty. Informacje na temat przebiegu ciąży i porodu, jak również dotychczasowego rozwoju dziecka są niezwykle cenne, warto więc zabrać ze sobą książeczkę zdrowia, a nawet nagrania pokazujące jak dziecko się bawi, je, spędza czas. Nagrania będą przydatne również wtedy, kiedy mimo czasu i zabawy, dziecko będzie mocno wycofane. Nie będzie to równoznaczne z bezpośrednim kontaktem i badaniem, ale zawsze może być początkiem diagnozy.
Pierwsze spotkanie nawet tylko kontrolne jest szansą na uniknięcie pewnych nieprawidłowości związanych z mową, które mogą pojawić się w późniejszym czasie. Istotne jest również to, aby rodzice podejmowali szereg działań profilaktycznych, których celem będzie wspomaganie rozwoju dziecka, w tym też rozwoju mowy. Logopeda w tracie konsultacji może podpowiedzieć jak bawić się z dzieckiem, by stymulować jego całościowy rozwój, w tym oczywiście rozwój mowy.
Dzisiejsze czasy i niesamowity pęd powodują, że zapominamy o tym co najważniejsze. Tymczasem nie skomplikowane, edukacyjne zabawki, ale czas spędzony z dzieckiem będzie najcenniejszym działaniem profilaktycznym. Wspólna zabawa, bliskość, rodzinne posiłki, czas na świeżym powietrzu, czytanie lub oglądanie książeczek, śpiewanie, recytowanie wierszyków i zabawy paluszkowe, do tych aktywności wystarczy tylko rodzic, kawałek podłogi i kilka podstawowych przedmiotów. Logopedzi z przerażeniem patrzą na coraz młodszych odbiorców tabletów i telefonów, na rynku pojawiają typowo dziecięce gadżety z mocowaniami na tablety, a przecież nie tak powinno wyglądać dzieciństwo. Niestety plony tego obserwujemy w gabinetach.
Marta Baj Lieder- logopeda
