Łagodzenie bólu porodowego to szereg sposobów pomagających kobiecie zminimalizować odczuwanie bólu porodowego. Ich zadaniem jest doprowadzenie do rozluźnienia i zmniejszenia napięcia, które potęguje ból.
Niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu porodowego można stosować samodzielnie zarówno w domu jak i szpitalu. Są one bezpieczne na każdym etapie porodu, korzystać z nich można bez ograniczeń.
Cechami niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego jest:
- brak długotrwałego i negatywnego wpływu na matkę i dziecko
- działanie tylko w chwili ich stosowania
- bez używania skomplikowanej aparatury
- matka jest przytomna, zdolna do współpracy
- nie zakłócają kontaktu matki z dzieckiem bezpośrednio po porodzie.
Pierwszą z metod niefarmakologicznego bólu porodowego jest wsparcie bliskiej osoby. Możliwość stałe kontaktu z kimś bliskim daje poczucie bezpieczeństwa, wpływa uspokajająco na układ nerwowy i pozwala wyciszyć nadmierne emocje, dzięki czemu możemy lepiej i bardziej świadomie przeżywać moment porodu.
Kolejną bądź niepozorną metoda są afirmacje porodowe, które można przygotować w trakcie ciąży posłużą w trakcie porodu jako nabranie sił w chwili zwątpienia. Każda z afirmacji powinna być bliska naszemu sercu, tworzona z miłością i pomagająca nabrać pewności siebie.
Ruch jako główny sprzymierzeniec kobiety rodzącej pozwala na szybsze i łatwiejsze wstawianie się dziecka w kanał rodny. Dozwolone formy ruchu to- bociani chód, kręcenie biodrami czy przyjmowanie pozycji stojących. Dobry ruch możemy wykorzystać także wykonując pozycje wertykalne. Pozycje można wykonywać zarówno w pierwszym jak i drugim okresie porodu, są one w pełni bezpieczne i dają większą możliwość kontroli własnego ciała.
W łagodzeniu bólu porodowego przydatna jest także immersja wodna. Woda daje korzyści w postaci zmniejszenia napięcia mięśniowego, bólu, a tym samym lęku. Ciepło oraz uczucie zmniejszenia ciężaru, które daje zanurzenie w wodzie podwyższa poziom oksytocyny i prowadzi do szybszego postępu porodu. Zasady to- temp. Wody max 37 stopni Celsjusza.
Muzykoterapia w formie indywidualnie dobranej playlisty jest nie tylko sposobem na odprężenie i przeżywanie skurczów w jej rytm, to także stworzenie intymnego, spersonalizowanego środowiska, które wspomaga koncentrację w trakcie porodu. Zasady- czas trwania około 5-10h, muzyka instrumentalna, która jest przetwarzana przez mózg intuicyjnie.
Ból można łagodzić także za pośrednictwem aromaterapii, która działa na nasze zmysły. Wykorzystywane w porodzie olejki eteryczne w dyfuzorach to głownie- różany, szałwia, jaśmin (stymulacja czynności skurczowej), cytrusowe i miętowy (energia) i rozmarynowy (odświeżenie dla ciała i umysłu).
Często proponowaną metodą na sali porodowej jest stosowanie ciepłych i zimnych okładów, które działają miejscowo na skórę, powodując jej drętwienie lub nasilenie metabolizmu dzięki czemu próg bólowy ulega podwyższeniu. Okłady stosuje się w trakcie skurczy krzyżowych. Do ich wykonania można użyć wkładek porodowych, pieluszki tetrowej czy okładów hydrożelowych.
Masaż relaksacyjny stosowany przez okres 20-30 min. poprawia komfort, rozluźnia masowane miejsce co daje zmniejszenie odczuwania bólu oraz redukuje lęk.
Prawidłowy oddech pozwala na wyciszenie, dając możliwość instynktownego działania w porodzie. Dlatego tak ważną metodą łagodzenia bólu jest stosowanie prawidłowych technik oddechowych. Oddech musi być: spokojny, wolny, głęboki i świadomy.
Na zakończenie należy także wspomnieć o Tens porodowym ( przezskórna stymulacja nerwów).Używa się go w bolesności odcinka lędźwiowego i skurczach krzyżowych. Tens składa się z elektrod oraz pilota. Urządzenie nie znieczula, ból nie ustępuje całkowicie, dolegliwości są ograniczone dzięki czemu ból staje się słabszy.
Większość z nich można łączyć ze sobą, wyjątek stanowi jednoczesne korzystanie z Tens’ a porodowego oraz immersji wodnej lub Tens’a i okładów chłodzących/ ogrzewających stosowanych na okolicę lędźwiową kręgosłupa.
Nikola Wieluchowska
Położna
